Μάθημα 26. Η ανάπτυξη των γραμμάτων και η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων κλασικών

Στο πανεπιστήμιο της Μαγναύρας που ίδρυσαν ο Μιχαήλ Γ’ ο Μέθυσος και ο θείος του Βάρδας δίδαξαν ονομαστοί καθηγητές, όπως ο πατριάρχης Φώτιος, ο Λέων ο Μαθηματικός, ο Κύριλλος κ. ά.

μικρογλυπτική, εικονογράφηση χειρογράφων, φορητές εικόνες,

Στην αρχιτεκτονική εισάγονται οι δύο τύποι ναών με τρούλο: ο σταυροειδής με τρούλο(όπως του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, μέσα στην Πόλη) και οι μεταβατικοί τύποι των παραλλαγών του ο τετρακιόνιος, που είναι μικρός σταυροειδής με πλίνθους χτισμένος και ο οκταγωνικός, που είναι οκτάπλευρος τρούλος με μαρμάρινους κιονίσκους στις γωνίες του.

Πηγή:  http://egpaid.blogspot.com/2009/02/blog-post_12.html

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1. Ποιοι ήταν οι ιδρυτές του πανεπιστήμιου της Μαγναύρας;

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ’ και ο θείος του καίσαρας Βάρδας ίδρυσαν το πανεπιστήμιο της Μαγναύρας.

2. Ποιοι δίδαξαν σ’ αυτό;

Σ’ αυτό δίδαξαν ονομαστοί καθηγητές όπως ο Λέων ο μαθηματικός, ο πατριάρχης Φώτιος, ο Ιωάννης Γραμματικός και ο φωτιστής των Σλάβων Κωνσταντίνος-Κύριλλος. Οι καθηγητές πληρώνονταν από το κράτος.

3. Πώς λειτουργούσε το πανεπιστήμιο και ποιο όφελος είχε το κράτος απ’ αυτό;

Όλα σχεδόν τα μαθήματα γίνονταν στην ελληνική γλώσσα και στην έδρα της Φιλοσοφίας διδάσκονταν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς. Η φοίτηση όσων διακρίνονταν για την επιμέλειά τους ήταν δωρεάν. Από τους καθηγητές και τους απόφοιτους του Πανεπιστημίου το βυζαντινό κράτος και η εκκλησία έπαιρναν τους ανώτερες υπαλλήλους τους.

4. Ποια άλλη σχολή λειτουργούσε την ίδια περίοδο;

Την ίδια περίοδο λειτουργούσε στην Κωνσταντινούπολη και η Πατριαρχική Σχολή.

5. Ποιο έργο έγινε εκεί;

Εκεί δίδαξαν κληρικοί και λαϊκοί. Μελέτησαν τους αρχαίους Έλληνες συγγράφεις και κατέγραψαν σε χειρόγραφα βιβλία και περγαμηνές ό,τι από την αρχαία λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και τις επιστήμες είχε διασωθεί.

6. Ποιοι πρωτοστατούσαν στο έργο που γίνονταν εκεί;

Ο πατριάρχης Φώτιος, ο επίσκοπος Καισαρείας Αρέθας, και φιλόσοφος Μιχαήλ Ψελλός. Τα χειρόγραφα βιβλία πλούτιζαν τις δημόσιες βιβλιοθήκες του κράτους και πωλούνταν σε ιδιωτικές. Από τα έσοδα των πωλήσεων αγόραζαν τα υλικά γραφής των βιβλίων.

7. Ποιοι άλλοι βοήθησαν στην ανάπτυξη των γραμμάτων;

Οι ίδιοι οι αυτοκράτορες Λέων ΣΤ’ ο σοφός και Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος έγραψαν πολλά βιβλία. Τα χρόνια αυτά «το παλάτι έμοιαζε με ακαδημία, όπου όλοι μελετούσαν».

8. Πώς ωφέλησε την τέχνη η ανάπτυξη των γραμμάτων;

Η μικρογραφία, η ελεφαντοτεχνία, και η διακοσμητική λειτούργησαν παράλληλα με την αγιογραφία, που επανήλθε μετά την αναστήλωση των εικόνων. Για όλα αυτά, πολλοί ονομάζουν την περίοδο αυτή «χρυσή εποχή» η «μακεδονική αναγέννηση».